Türkiye’nin değişik dönemlerini ve bu dönemlerin insan hayatlarına etkisini inceleyen eserler veren, “Ölmeye Yatmak”, “Bir Düğün Gecesi” ve “Fikrimin İnce Gülü”nün de aralarında bulunduğu çok sayıda unutulmaz eseri edebiyatımıza kazandıran, roman ve oyun yazarı Adalet Ağaoğlu’nu, O’nun için hazırladığımız yazımızla anıyoruz.
Adalet Ağaoğlu, 23 Ekim 1929 tarihinde Ankara’da doğdu.
Edebiyata ilgisi lise eğitimi sırasında şiirlerle başladı.
Şiirlerden oyun yazarlığına yönelen yazar, yazarlık hayatına 1946’da Ulus gazetesinde başladı.
Ankara Radyosu’nda göreve başladığı yıl ilk radyo oyunu olan “Aşk Şarkısı”nı yazdı. Radyoda görev yaparken Kartal Tibet, Üner İlsever, Çetin Köroğlu, Nur Sabuncu ile Ankara’nın ilk özel tiyatrosu olan “Meydan Sahnesi”ni kurdu ve sonrasında Meydan Sahne Dergisi’ni çıkardı.
Üst üste yazdığı oyunlarla altmışlı ve yetmişli yılların önde gelen oyun yazarlarından oldu.
Adalet Ağaoğlu’nun ilk romanı “Ölmeye Yatmak”tı. Bu roman, daha sonra yazdığı “Bir Düğün Gecesi” ve “Hayır” adlı romanlarla bir üçleme oluşturdu ve birçok ödül kazandı.
Eserleri Almanca, İngilizce, Slovakça, Bulgarca ve Hollandacaya çevrildi.
“Yaşamak” adlı oyunu Fransız ve Alman radyolarında yayımlandı.
Tunç Okan, yazarın “Fikrimin İnce Gülü” adlı romanını “Sarı Mercedes” adıyla filmini çekti.
Eserlerinde gerek teknik açıdan, gerek kurgusal açıdan kendini daima yenileyen Adalet Ağaoğlu, sosyalist gerçekçi bir sanat anlayışına sahipti.
Adalet Ağaoğlu, 14 Temmuz 2020 tarihinde vefat etti.
Ödülleri
New York’ta 1969’da yayımlanan The Reader’s Encyclopedia of World Drama adlı tiyatro ansiklopedisinde dünya tiyatro yazarları arasında anılan yazar;
1974 Türk Dil Kurumu Tiyatro Ödülü (Üç Oyun ile)
1975 Sait Faik Hikâye Armağanı (Yüksek Gerilim ile)
1979 Sedat Simavi Vakfı Edebiyat Ödülü (Bir Düğün Gecesi ile)
1980 Orhan Kemal Roman Armağanı (Bir Düğün Gecesi ile)
1980 Madaralı Roman Ödülü (Çok Uzak-Fazla Yakın ile)
1992 Türkiye İş Bankası Edebiyat Büyük Ödülü
1995 Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü (Romantik Bir Viyana Yazı ile)
1997 Aydın Doğan Vakfı Roman Ödülü (Romantik Bir Viyana Yazı ile)
1997 NTV Yılın Yazarı Ödülü
1999 Aziz Nesin Ödülü’nü aldı.
Adalet Ağaoğlu’nun romanları, anı ve hikayeleri
Yazarın kaleme aldığı romanlar şu şekilde; Ölmeye Yatmak (1973), Fikrimin İnce Gülü (1976), Bir Düğün Gecesi (1979), Yaz Sonu (1980), Üç Beş Kişi (1984), Göç Temizliği (anı-roman, 1985), Hayır… (1987), Ruh Üşümesi (1991), Romantik Bir Viyana Yazı (1993).
Adalet Ağaoğlu’nun kaleminden çıkan anı ve hikayeler ise; Damla Damla Günler (2004), Yüksek Gerilim (1974), Sessizliğin İlk Sesi (1978), Hadi Gidelim (1982), Hayatı Savunma Biçimleri (1997), Toplu Öyküler I (2001), Toplu Öyküler II (2001).
