Araştırmacı gazeteci, yazar Uğur Mumcu’yu ölümünün 29. yılında saygıyla anıyoruz.
Uğur Mumcu kimdir?
22 Ağustos 1942’de, Tapu Kadastro memuru Hakkı Şinasi ile Nadire Mumcu’nun dört çocuğundan biri olarak Kırşehir’de dünyaya geldi.
Ailesinin Ankara’ya taşınması üzerine ilk ve orta öğrenimine burada devam eden Mumcu, 1965’te Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesinden mezun oldu.
Öğrencilik yıllarında Cumhuriyet gazetesinde yayımlanan “Türk Sosyalizmi” makalesiyle “Yunus Nadi Ödülü”nü aldı.
Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi İdare Hukuku Kürsüsü Profesörü Tahsin Bekir Balta’nın asistanlığını yaparken Milliyet gazetesine incelemeler yazdı.
Profesyonel gazeteciliğe 25 Şubat 1974’te Yeni Ortam gazetesinde başladı.
Güldal Homan ile 19 Temmuz 1976’da evlenen Mumcu’nun bir oğlu (Özgür) ve bir kızı (Özge) oldu.
Usta gazetecinin 1977’de yayımlanan “Sakıncalı Piyade” kitabı tiyatroya uyarlandı ve Ankara Sanat Tiyatrosu’nda yüzlerce kez sahnelendi.
1977 yılından sonra sadece Cumhuriyet için yazmaya başladı. “Gözlem” başlıklı köşesinde 1991 yılının kasım ayına kadar aralıksız olarak yazdı.
1978’de ünlülerin yaşam öykülerini, siyasal geçmişlerini bir güldürü zenginliğiyle anlattığı kitabı “Büyüklerimiz” yayımlandı.
1991 yılında İlhan Selçuk ve yaklaşık seksen Cumhuriyet gazetesi çalışanı ile birlikte gazeteden ayrıldı. Bir süre işsiz kaldı. 1 Şubat – 3 Mayıs 1992 tarihleri arasında Milliyet gazetesinde yazdı, Cumhuriyet gazetesindeki yönetim değişikliği üzerine 7 Mayıs 1992’de Cumhuriyet’e döndü.
24 Ocak 1993’te Ankara’da Karlı Sokak’taki evinin önünde, bombalı suikasta uğrayarak yaşamını yitirdi.
Uğur Mumcu anısına ailesi tarafından Ekim 1994’te Uğur Mumcu Araştırmacı Gazetecilik Vakfı adında bir vakıf kurulmuştur.
Türkiye’nin en karanlık dönemlerinden birisi olan 1990’lı yılların başlarında yazdığı bir yazı onun gazetecilik anlayışını gözler önüne sermesi açısından paylaşmaya değerdir:
“Gazeteciyi nasıl tanımlarsınız? Kimdir gazeteci, ne yapar? İşlevi nedir? Gazeteci, her konuda fikir ileri süren, her şeyi bilen insan demek midir? Hayır. Nereden bilecek gazeteci her şeyi?”
Ben kendime göre bir tanım yapayım:
“Gazeteci, haber ve bilgi kaynağına en çabuk ulaşan ve bu kaynaklardan edindiği bilgi ve haberleri okurlara sunan insan demektir.
Gazetecinin bu görevini yapabilmesi için habere, olaya, olguya, belgeye ve bilgiye dayalı yazılar yazması gerekir. Bunun için de gazetecinin güvenilir kişi olması zorunludur. Sır saklayan, haber ve bilgi kaynağını gizlemesini bilen, gerektiğinde hükümetlere ve güç odaklarına karşı savaşmayı göze alan insan, gazetecidir.”
Milliyet, 3 Mayıs 1992
ESERLERİ
- Suçlular ve Güçlüler (1975)
- Mobilya Dosyası (1977)
- Sakıncalı Piyade (1977)
- Bir Pulsuz Dilekçe (1978)
- Büyüklerimiz (1979)
- Çıkmaz Sokak (1979)
- Tüfek icat Oldu (1980)
- Söz Meclisten İçeri (1981)
- Silah Kaçakçılığı ve Terör (1982)
- Ağca Dosyası (1983)
- Terörsüz Özgürlük (1983)
- Papa-Mafya-Ağca (1984
- Liberal Çiftlik (1985)
- Devrimci ve Demokrat (1985)
- Sosyalizm ve Bağımsızlık (1986)
- Rabita (1987)
- 12 Eylül Adaleti (1987)
- İnkılâp Mektuplan (1987)
- Tarikat-Ticaret-Siyaset (1988)
- Bir Uzun Yürüyüş (1988)
- Kâzım Karabekir Anlatıyor (1990)
- 40’ların Cadı Kazanı (1990)
- Kürt – İslâm Ayaklanması (1991)
- Gazi Paşa’ya Suikast (1992)
- Vurulduk Ey Halkım Unutmadık Seni (Anlatı, 1995)
Uğur Mumcu’nun eserlerine ve Mumcu’ya dair kitaplara buradan ulaşabilirsiniz.
