İBB Kültür AŞ Genel Müdürü Murat Abbas, 7 Eylül’de Kafa Radyo Kripto Odası’nda Güçlü Mete’nin konuğu oldu. İstanbul’da gerçekleşen kültür sanat etkinlikleriyle ilgili bilgiler veren Abbas, gelecek sene itibarıyla popüler yabancı isimlerin sahneye çıkacağı özlemini duyduğumuz festivallerin İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne ait alanlarda gerçekleşeceği müjdesini verdi.
Kültür sanat takipçilerinin “İstanbul’da neler var?” arayışına ufuk olan sohbetin detayları:
Güçlü Mete: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür AŞ şu anda çok yoğun bir şekilde çalışıyor. Fakat biz ulusal bir yayın yapıyoruz. Bu nedenle sadece İstanbul’da değil, Türkiye’nin dört bir yanında hatta yurtdışında dinliyor dinleyicilerimiz. İBB Kültür AŞ ne iş yapar?
Murat Abbas: Bu çok merak edilen bir soru. Açıkçası ben de Kültür AŞ’nin hizmet skalası hakkında özel sektördeyken çok da farkında değildim. Özetle anlatmak gerekirse; Kültür AŞ’nin içinde tabi ki kültürel etkinlikler var. İstanbul Büyükşehir Belediyesi adına yapılan tüm saha etkinlikleri yani kültür sanat müzik etkinliklerinden bahsediyorum. Tamamen Kültür AŞ tarafından hayata geçiriliyor. Bunun yanında 5 müzemiz var. Yakın zamanda Yerebatan Sarnıcı’nı yeniden ziyarete açtık. Hala görmeyenler varsa, restorasyon sonrası yeni hali gerçekten inanılmaz oldu.
Güçlü Mete: Yoğun bir ilgi var.
Murat Abbas: Çok çok büyük bir ilgi var. Uzun kuyrukları eritmenin yollarını arıyoruz. Birazdan Yerebatan Sarnıcı ile ilgili belki birkaç notumu daha aktarırım size. Bunun yanında Şerefiye Sarnıcı, Panorama 1453 Tarih Müzesi ve Miniatürk var. Şu anda 11 şubesi olan İstanbul Kitapçı dükkânlarımız var. Ama bunların sayısı hızla artıyor. Meydanlarımızda, yeni alanlarda ve çevre ilçelerde İstanbul Kitapçısı’nın sayısını artırıyoruz. www.istanbulkitapcısı.com’da da online satışı var.
Bir de tabi ki mekân yönetimi yapıyoruz. Neyi kastediyorum burada? Harbiye Cemil Topuzlu bildiğiniz gibi büyük klâsik bir mekân, oranın işletmesini Kültür AŞ yapıyor. Hayatımıza geçen sene giren Hasanpaşa’daki Müze Gazhane’nin işletmesini de biz yapıyoruz.
Güçlü Mete: Çok da güzel oldu
Murat Abbas: Hakikaten çok da güzel oldu. Şimdi bu seneden itibaren sayısını daha da artırmaya başladığımız yeni etkinlik alanlarımız var. Eskiden miting alanı olarak bilinen Yenikapı’yı, Festival Park haline çevirdik. Maltepe’de keza öyle. Maltepe Festival Park da yine bizim işletmemizde. Bir de bu yaz Festival Park Kadıköy’ü hayat geçirdik. Yani özetle mekân yönetimi de yapıyoruz. Dün akşam yeni bir sergisine başladığımız Taksim Sanat’ımız var. Taksim Meydanı’nda metronun giriş katında. İBB yayınlarımız var, her sene 20-25 adet kitap çıkarıyoruz. Bununla birlikte faaliyet alanlarımızın içinde açık hava reklam alanları, çiçek büfeleri ve gazete büfeleri işletmeciliği de var. Aslında çok geniş alana yayılmış bir skalayla 600’den fazla çalışanımızın olduğu bir holding yapılanmasıyız. Bunun yanında, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür Dairesi Başkanlığı’na bağlı kültür merkezlerinin işletilmesi de bizim bünyemizde yapılıyor.
Güçlü Mete: Sayması bile baya uzun sürdü aslında. Peki şunu merak ediyorum; İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür AŞ’nin yapmış olduğu tüm etkinlikleri mümkün olduğunca takip ediyoruz. Eskiden daha mı azdı? Ya da şu anda da aynı sayıda yapılıyor fakat iletişimini mi daha iyi yapıyorsunuz? Etkinlikler sizle beraber mi arttı? İstanbul’un çok eski yıllarında çok canlı bir İstanbul vardı. Siz de bunu mu hedefliyorsunuz? Yoksa iletişimini mi çok iyi yapmaya başladınız?
Murat Abbas: Hem Kültür AŞ içindeki iletişim birimimizin hem de belediye içindeki birimin çalışmalarıyla iletişimin iyi yapıldığını söyleyebilirim kesinlikle. Günün sonunda belediyeci oldum diyebilirim, iki seneyi doldurmak üzereyim.
Güçlü Mete: Bu arada bilmeyenler için bir daha söyleyelim. Konuğumuz Murat Abbas, daha önce özel sektördeydi. İşte liyakat aslında burada.
Murat Abbas: Yaklaşık 22-23 senedir özel sektörde kültür sanat müzik alanında çalışıyordum, şunu öğrendim diyordum. Belediyede bir işi ne kadar iyi yaparsanız yapın hem iç iletişimini hem dış iletişimini yapamazsanız başarılı olma imkânınız yok. Ama tabii ki bu sadece iletişimle olacak bir şey değil. Hem faaliyet alanlarımızı geliştirdik hem de etkinlik sayılarını geçen yıllarla kıyaslanmayacak ölçüde artırdık. Çünkü Ekrem Başkanımızın “16 milyona hizmet edeceğiz” diye bize vermiş olduğu açık bir görev var. O yüzden biz de ekip arkadaşlarımızla birlikte kafa yapımızı hep buna göre değiştiriyoruz. İstanbul büyük bir Habitat ve merkez ilçelerin yanı sıra şehrin geneline yayılan etkinlikler yapıyoruz. Mesela İstanbul Kavuştayı adlı bir seri yaptık. Bu kapsamdan Esenler, Bağcılar, Esenyurt, Beykoz, Kartal, Büyükçekmece, Küçükçekmece gibi daha periferi diyebileceğimiz bölgelere de bu etkinlikleri taşıyınca, doğal olarak insanlar bu hizmetlerin kendi ayaklarına geldiklerini gördüler ve dediler ki; İstanbul Büyükşehir Belediyesi bizim için iyi bir şeyler yapıyor. Bir de hakikaten pandemi dönemi sonrası morallerimiz çok bozuldu. Dünya çok iyi durumda değil, ülke şartları malum. İnsanlara dokunabileceğimiz çok çok önemli bir araç kültür sanat ve müzik. Biz de bütçemiz elverdiği müddetçe çok farklı disiplinlerden farklı içerikleri İstanbul’un dört bir tarafına taşımaya çalışıyoruz. Hakikaten gecemiz, gündüzümüz, akşamınız yok. Bundan şikâyetçi değiliz. Yeni başlayan arkadaşlarda bir yorgunluk olabiliyor ama işleri gerçekleştirdikçe ve halkımızın da teveccühünü gördükçe bizim enerjimiz tekrar yerine geliyor.
Güçlü Mete: Düzenlemiş olduğunuz festivaller ve birçok etkinlik var. Festival Park Kadıköy, Yenikapı ve Maltepe’deki etkinlikleri gibi… Biraz bunları anlatabilir misiniz? Burada ne gibi etkinlikler yapıyorsunuz? Bununla beraber ikinci bir sorum var. Bu noktada siz özel sektöre rakip misiniz?
Murat Abbas: Bu çok güzel bir soru ve çok sık gelen bir soru. Özel sektördeki paydaşlarımızla arkadaşlarımızla da zaman zaman istişare yapıyoruz. Bizim derdimiz asla ve asla özel sektöre rakip olmak değil, tam tersine özel sektöre alan açmak ve özel sektöre destek olmak. Lojistik, teknik vb konularda elimizden ne geliyorsa onlara yardımcı olmak. Mesela bu yolda Radar İstanbul adlı önemli bir aplikasyona imza attık.
Güçlü Mete: Çok önemli ayrı konuşalım isterseniz.
Murat Abbas: Ama bu noktada şunun altını çizmek istiyorum. Şu anda Türkiye’deki birçok biletleme firmasının Radar İstanbul’da yer aldığını söyleyebilirim. Bu ne için önemli; İstanbullu veya İstanbul’a gelmiş herhangi birisi, Radar İstanbul’u açtığında o hafta ya da o gün İstanbul’da nerede hangi etkinlik olduğunu görebiliyor. Bu bizim için sektöre özel bir destek anlamına geliyor. Her biletleme firmasına ayrı ayrı bakıp, etkinlik aramanız gerekmiyor. Radar İstanbul’a girdiğinizde zaten İstanbul’daki bütün etkinlikler ister biletli olsun ister biletsiz olsun elinizin altında. Ayrıca bu aplikasyon vasıtasıyla 3 hamlede biletinizi de satın alabiliyorsunuz.
Güçlü Mete: Ben de söyleyeyim. Radar İstanbul uygulaması ücretsiz olarak indirebileceğiniz bir uygulama. Bende de var ve kişiselleştirebiliyorsunuz isterseniz. Sadece sizin etkinliklerinize değil, bütün etkinliklere ulaşabiliyor. Bir de 24 yaş ve altı gençlere müthiş bir fırsat sunan Koltuk Senin diye bir uygulamanız var.
Murat Abbas: Ben bu uygulamayı özel sektörde de başlatmıştım. Bu arada Radar İstanbul şu anda 100 bin indirme sayısına ulaşmış durumda. Koltuk Senin de Radar İstanbul içinde kullandığımız bir uygulama. Malumunuz, yapılan etkinliklerde sponsorlara, protokole ayrılan koltuklar oluyor. Kimilerine de icabet edilmiyor ve koltuklar boş kalıyor. Bilet fiyatları da çok yüksek artık günümüz şartlarında gençler, bilet parasını karşılayıp gidecek etkinlik bulamıyor. Biz de öncelikle Harbiye Cemil Topuzlu Açık Hava Tiyatrosu gibi kendi mekânlarınızda sonra Vadi İstanbul, Borusan ve İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın bazı etkinliklerine Koltuk Senin uygulamasını gerçekleştirdik. Etkinlikten önce Radar İstanbul üzerinden kayıtlarını yapan 24 yaş ve altı gençlere, boş kalan koltukları tahsis ediyoruz. Şu ana kadar 20 bine yakın genç bundan faydalandı. Bunun sayısı daha da artacak. Çünkü bu zamanda aslında organizasyon firmaları için de güzel bir şey bu. Çünkü kötü görünen boş koltuklar bu şekilde dolmuş oluyor. Şu da çok hoşuma gidiyor; markalara ya da protokole ayrılan davetiyeler genelde hep en iyi yerler. Bu yerleri gençler doldurduğunda hakikaten o alanların enerjisi bile değişiyor. Çok çok mutluyuz. Şimdi rakip miyiz sorusuna tekrar dönecek olursak; biz sektöre rakip değiliz. Ama tabi şartlar gereği şöyle bir gerçeğin altını çizmek lazım; hem büyükşehir belediyeleri hem ilçe belediyeleri, insanlara direk dokunma imkânı verdiği için bir siyasi iletişim aracı olarak da bu etkinlikleri kullanıyorlar. Biz mesela ücretsiz bir Uzi konseri yaptık; Maltepe meydanına 120 bin kişi geldi. İnanılmaz bir rakam bu. Ama tabii ki organizasyon firmaları bilet satarak bu etkinlikleri yapmaya çalışırken belediye bunu ücretsiz yapıyor diye geri dönüşler geldi. O yüzden biz aslında bu etkinlikleri biraz daha çevre ilçelere yaymaya çalışıyoruz. Bilet satışı noktasında uzakta kalan ilçelerde etkinlik yaptığınızda organizasyon firmaları direkt olumsuz etkilenmemiş oluyor. Ben özel sektörden gelen bir insan olarak burada samimi bir şekilde şunu söyleyebilirim: Önümüzdeki yıllarda inşallah işimize devam ettiğimiz takdirde ücretsiz etkinlik sayısını azaltmanın yollarını arayacağız. Ama bugünden yarına olabilecek bir şey değil bu. Bunun yanında 212 Photography Istanbul’a, Fringe Bağımsız Tiyatro Festivali’ne ve farklı müzik festivallerine tanıtım, lojistik, içerik ve teknik gibi konularda destek veriyoruz. Biz özel sektörün hep yanındayız, sektöre rakip değiliz. Önümüzdeki senelerde ücretsiz konser etkinliklerinde bütçesel açıdan zorlanan çok fazla sayıda müzisyene ve tiyatrolara destek olacağız.
Güçlü Mete: Aslında sanatçılara biraz destek olmak amaçlı.
Murat Abbas: Kesinlikle. Zaten geçtiğimiz senede İstanbul’un dört bir tarafında hem pandemi döneminde hem de pandemiyi takip eden dönemde sanatçılara yer verdik ve onlara bir can suyu olmaya çalıştık. Normalde biletleri satılabilecek işlerden ziyade, zorlanan müzisyenlere, tiyatroculara veya başka sanat disiplinlerine yer vererek bu rekabetten uzaklaşmak istiyoruz bizde.
Güçlü Mete: Etkinliklerin vatandaşa daha çok yaklaştığı belli. Yani metroda bile o etkinliklere insanlar ulaşabiliyor. Üstelik birçok etkinlik ücretsiz. Şunu merak ettim siz anlatırken; İBB Kültür AŞ, üzerinde kâr baskısı olan bir şirket mi?
Murat Abbas: AŞ olduğumuz için ücretsiz etkinlikleri, kendi bütçemizden yapmıyoruz tabi. İstanbul Büyükşehir Belediyesinin uhdesindeki Kültür Dairesi Başkanlığı’nın bütçesini kullanarak bu etkinlikleri gerçekleştiriyoruz. Kâr baskısı yok ama zarar etmeme baskısı her zaman var. Zaten İstanbul Büyükşehir Belediyesi bir iştirâki olduğumuz için milyonlarca kâr edelim ve o kârıda elde tutalım diye bir şey yok. Yani ettiğimiz her kârı tekrar halka döndürmek zorundayız. Ama tabi ki zarar da etmememiz gerekiyor ki hayatımızı devam ettirebilmek için. Bu festival alanları ile ilgili kısa bir hemen bilgi vereyim, o sorunuzu atlamış olmayayım. Yine malumunuz son zamanlarda festivaller izin alamıyorlar, yasaklanıyorlar. İşte tam da bu noktada, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin bu hizmete çok çok önemli. Yepyeni festival alanları yaratılıyor, konserlerin sayısı artırılıyor. Yenikapı’da bir İstanbul Festivali yapıldı. 20 günde yaklaşık 1 milyon 140 bin kişi geldi. Çok büyük bir rakam bu ve etkinlik her sene tekrarlanacak. Kadıköy’de Festival Park Kadıköy adıyla yeni bir alan açtık. Orada hem ücretsiz işler hem ücretli işler yapılıyor. Bir de buradan bir şeyin de müjdesini verebilirim. Önümüzdeki seneden itibaren Yenikapı, yaklaşık 4 ay boyunca tamamen Festival Park haline gelecek ve o çok özlediğimiz, yabancı grupların da çıktığı festivallerde Yenikapı’da hayata geçecek. Bu kadar ekonomik zorluklara rağmen, bunlardan biri temmuzda, bir diğeri eylül ayında olacak.
Güçlü Mete: Kimler geliyor?
Murat Abbas: Tabi ki bir cevap veremem ama konuşmalar devam ediyor şu anda. Dünya piyasasında popüler isimler kimlerse onlarla konuşuyoruz.
Güçlü Mete: Biz Eskiden böyle Michael Jackson, Madonna, Metallica, Guns N’ Roses konserlerine gitmiştik İnönü Stadı’nda.
Murat Abbas: O konserlerin bir kısmını da biz yaptık. En son, şu anda Vodafone Park olan İnönü’de Rihanna konseri yaptık, Iron Maiden yaptık. Maslak’ta son Metallica konserini biz yaptık. Onları yaptığımızda zaten kur 1,8-1,9’du o zaman bile diyorduk ki; biz bu kurlarla bu işleri nasıl yapacağız. Şimdi 10 katına çıktı çok zorlaştı. Ama önümüzdeki sene yabancı popüler isimleri de İstanbul Büyükşehir Belediyesi’ne ait alanlarda izleme imkânı bulacağız.
Güçlü Mete: Müzelerden biraz bahsedebilir miyiz? Çünkü birtakım yenilikler var. Bir de Yerebatan Sarnıcı Instagram’da güzel poz veren bir yer olmaya başladı. O da daha önce bahsettiğimiz gibi kapısında kuyruk olan bir yer. Öncesinde, internetten belki bilet almakta fayda var.
Murat Abbas: Kesinlikle. Online biletinizi alıp öyle gittiğinizde bekleme süreleri çok daha azalıyor. Yaklaşık 1500 senelik muazzam bir alan harika bir restorasyondan geçti. Eskiden ziyaret edemediğimiz alanları açıldı ve çok etkileyici bir müze haline geldi. Şimdi tabi biz bir de dünyadaki örneklerinde olduğu gibi, sadece mekânı bir müze veya sarnıç olarak kullanmayacağız. Gece versiyonlarında dijital işler ve farklı çarpıcı etkinlikler koyacağız. Aynısını Şerefiye Sarnıcı’nda yapıyoruz. Burada 360° mapping sistemi yapıyoruz ve yeni bir mapping gösterimi de geliyor. Miniatürk’e Model Port adı altında 15 bin parçadan oluşan hareketli bir alan geliyor. Dolayısıyla müzelerimizi de çağdaş müzecilik anlayışına göre yönetmeye çalışıyoruz. Müzelerimizi mutlaka ziyaret edin.
Güçlü Mete: Önümüzdeki dönemde konserler dışında da ne gibi etkinlikler planlıyorsunuz? Son olarak bir de bunu öğrenelim.
Murat Abbas: Destek olduğumuz alanlar da var. Mesela İstanbul Bienali’nin ana merkezi, bu sene ilk defa bir İstanbul Büyükşehir Belediyesi Hasanpaşa’daki mekânı Müze Gazhane olacak. Bunun yanında İstanbul Fringe Festivali ve 212 fotoğraf sergisi etkinliklerine destek veriyoruz. Ayrıca İstanbul’un birçok ilçesini müzikle buluşturacağımız İstanbul Kavuştayı tekrar başlıyor. Yaklaşık 12-13 ilçede konserler gerçekleştireceğiz. Onun dışında Kadıköy, Maltepe ve Yenikapı’daki etkinliklerimiz zaten devam ediyor. İstanbul Kitapçısı’nda da söyleşiler ve paneller yapıyoruz.
Güçlü Mete: İstanbul Kitapçısı’na yeni bir vizyon kazandırdınız.
Murat Abbas: Biz bir yandan da altyapı çalışmaları yapıyoruz. Dünyadaki örneklerinde olduğu gibi çağdaş bir kitap dükkânı ve yeme içme alanı yaratmak adına İstanbul Kitapçısı için bir marka kimliği çalışıyoruz. Logomuzu, renklerimizi, kurumsal kimliğimizi ve bütün ürün gamını değiştiriyoruz İstanbul kitapçıların sayısı da artıyor. Tüm bunlar için 29 Ekim’i hedefledik.
29 Ekim demişken, yine güzel etkinlikler yapacağız. Önümüzdeki sene malum Cumhuriyetimizin 100. senesinin kutlamaları için İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Kültür AŞ olarak çok güzel projeler üzerinde çalışıyoruz. Şunu da söyleyeyim; Ekrem Başkan gibi kültür sanat ve müzik alanına, kitap alanına kişisel olarak da ilgisi olan ve destek veren bir başkanla çalışmak bizim için çok çok büyük bir fırsat. O olmasaydı zaten bizim önümüz bu kadar açılmazdı. Açıkçası o yüzden kendimizi çok şanslı görüyoruz.
Güçlü Mete: Peki Murat Bey çok teşekkür ediyoruz. İstanbul’da yaptığını kültürel etkinlikler adına ayrıca teşekkür ediyoruz.
