İBB’nin 12 iştiraki Fortune 500 Türkiye 2023 listesine girerek bir rekora imza attı. 5 Yıl boyunca İBB İştiraklerden sorumlu başkan danışmanlığı görevini sürdüren İYA AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Ertan Yıldız, “İBB tarihinde şu ana kadarki en yüksek sayıyla bu listeye girerek rekor kırdık. Buna ek olarak, daha önce 12 grup şirketi ile Fortune 500 listesine giren başka bir yapının olmadığını da ifade etmek isterim. Son derece mutlu ve gururluyuz. Tüm yöneticilerimizi ve şirketlerimizde görev yapan çalışma arkadaşlarımızı tebrik ediyorum” dedi.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin (İBB) farklı sektörlerde faaliyet gösteren 12 iştirak şirketi, Türkiye’nin en büyük 500 şirketinin belirlendiği Fortune 500 Türkiye listesine aynı anda girerek rekor kırdı. 2023 yılı net satış gelirlerine göre belirlenen listede İGDAŞ, KİPTAŞ İSTAÇ AŞ, İSTON AŞ, İSPER AŞ, İSFALT AŞ, İSTGÜVEN AŞ, İstanbul Halk Ekmek AŞ, İstanbul Ağaç ve Peyzaj AŞ, İstanbul Enerji AŞ, Metro İstanbul AŞ ve Kültür AŞ yer aldı.
“Şehrimize ve ülkemize değer yaratıyoruz”
Konuya ilişkin açıklamalarda bulunan İstanbul Yönetim Ajansı(İYA) Yönetim Kurulu Başkanı Ertan Yıldız, “İBB İştirak Şirketleri olarak şehrimizin ve ülkemizin sürdürülebilir kalkınması için 31 şirketimiz ile yorulmaksızın çalışmalarımıza devam ediyoruz. İBB Başkanımız Ekrem İmamoğlu tarafından İstanbul için belirlenen İstanbul’u yeşil, adil ve yaratıcı bir kent yapmak vizyonu çerçevesinde, cumhuriyetimizin ikinci yüz yılında hızla ilerliyoruz. İBB tarihinde şu ana kadarki en yüksek sayıyla bu listeye girerek rekor kırdık” ifadeleri kullandı. İlk kez 12 grup şirketi ile Fortune 500 listesinde yer bulduklarını kaydeden Yıldız, “Son derece mutlu ve gururluyuz. Tüm yöneticilerimizi ve şirketlerimizde görev yapan çalışma arkadaşlarımızı tebrik ediyorum. Daha mutlu İstanbullu; güven, huzur ve refah içinde daha yaşanabilir bir kent için ulaşım, şehircilik, perakende, enerji, teknoloji, ticaret ve hizmet faaliyet alanlarında şirketlerimiz ile şehrimize, ülkemize değer yaratıyoruz” diye konuştu.
“İştiraklerimizin her biri kendi sektörünün lideri şirketler konumunda”
Yıldız, şöyle devam etti:
2019’da göreve geldiğimizde yeni ve profesyonel yönetim ekiplerimizi kurduk, hedeflerimizi tanımladık ve stratejilerimizi belirledik. Kısa, orta ve uzun vadeli planlarımızı çıkarttık, bir yol haritası çizdik ve bu yolda başarı ile ilerledik. Bugün şirketlerimiz; İstanbul için değer yaratan, sürdürülebilirliği iş süreçlerine entegre etmiş, etik, şeffaf, etkin bir akıl ile finansal yapılarını yöneten, toplumsal fayda, yenilikçi hizmet ve ürün geliştirme odaklı bir vizyon üzerinde faaliyetlerini başarı ile sürdüren, her biri kendi sektörlerinin lideri şirketler konumundadır. 2023 yılı itibarıyla 76 bin çalışan ve 145 Milyar TL cirosu ile Türkiye’nin en büyük şirket grupları arasında sayılabilecek İBB İştirakleri, her geçen gün yenilikçi projeleri ile büyümeye ve gelişmeye devam ediyor. Geride bıraktığımız 5 yıllık dönemde yaşanan ekonomik krizler ve pandeminin olumsuz etkilerine rağmen sürekli sağlıklı büyüme trendi içerisinde olduk. 2023 sonu TFRS mali verilerine göre 31 iştirak şirketimizin toplam cirosu 145 milyar TL, varlık büyüklüğü 162 milyar TL ve öz kaynakları 71 milyar TL oldu.”
Fortune 500 Türkiye listesine giren şirketler hakkında
KÜLTÜR AŞ’nin 2023 yılı cirosu 3,8 milyar TL olarak gerçekleşti. Şirketimiz birçok müze ve 16 kültür merkezinin işletmeciliğini yürütmekte, şehrimizin eşsiz kültürel mirasını hem İstanbullularla hem de yerli ve yabancı turistlerle buluşturmaktadır. Şirketimiz tarafından 2023 yılında organize edilen veya iş birlikleriyle gerçekleşen 2.568 etkinlik organizasyonuna toplamda 3.552.372 kişi katılım sağladı.
Kültür AŞ Genel Müdürü Murat Abbas, Fortune dergisine verdiği ropörtajda şunları dile getirdi: İşletmemizde bulunan 6 müze, sayısı 27’ye ulaşan İstanbul Kitapçısı şubeleri ve 20 etkinlik mekânının yönetimi ile etkinliklerin düzenlenmesine, açık alan reklamcılığından yayıncılığa kadar geniş bir yelpazede faaliyet gösteriyoruz. Yaratıcılığı merkeze alarak şehirdeki kültür-sanat yaşamına katkı sunarken İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanımız Sayın Ekrem İmamoğlu’nun liderliğinde İstanbul’u ulusal ve uluslararası alanda tanıtmayı hedefliyoruz. Sanatçılara ve sanatseverlere imkânlar yaratmak ve kültür sanatın herkes tarafından erişilebilir olmasını sağlamak öncelikli hedeflerimizden.
İGDAŞ ciro yönüyle iştirak şirketlerimiz arasında en büyüğü olup 2023 yılı cirosu 49,4 milyar TL’dir. 2023 yılı içerisinde yaptığımız 830 milyon TL’lik yatırım ile İstanbul halkının kesintisiz ve güvenli şekilde hizmet almasını güvence altına aldık. İGDAŞ 7,1 milyon aboneye hizmet veriyor. Son 5 yıl içerisinde 2,3 milyon metre doğalgaz hattı döşedik. Şehrin daha önce ulaşılamamış bölgelerine hizmet götürdük. Önceki yönetimden devralmış olduğumuz BOTAŞ borçlarının tamamını kapattık. Sektörün ilk lisanslı AR-GE merkezini kurarak 23 fikri mülkiyet hakkı başvurusu yaptık.
KİPTAŞ’ın 2023 yılının cirosu 6,1 milyar TL olarak gerçekleşti. Şirketimiz sosyal belediyecilik anlayışına uygun olarak sosyal konut projeleri ve İstanbul Yenileniyor kapsamında dönüşüm projelerine ağırlık vermiştir. Büyümeye devam eden KİPTAŞ, piyasadaki tüm olumsuz koşullara rağmen 2023 yılında 344’ü sosyal konut, 438’i kentsel dönüşüm projesi olmak üzere 782 bağımsız birim üretti. Ağustos 2019 ila Mart 2024 tarihleri arasında ise toplamda 11 bin 34 bağımsız birimden oluşan 19 projeyi tamamlayarak hak sahiplerine teslim etmiştir.
Mart 2024’ten bugüne kadar ise 177 bağımsız birimden oluşan 2 proje tamamlanarak hak sahiplerine teslim edilmiş ve sahada aktif olarak; toplam 7.859 bağımsız birimden oluşan 31 proje yürütülmektedir.
İSTAÇ AŞ’nin 2023 yılı cirosu 9,5 milyar TL olarak gerçekleşmiş olup 1,2 milyar TL yatırım yapmıştır. Atıktan enerji üretim tesislerinde 2023 yılında toplam 1,3 milyon MW elektrik üretmiştir. Şirketimiz CRIF Türkiye Sürdürülebilirlik Araştırması’nda Çevre Yönetimi alanında A, Sosyal ve Sektörel alanda B skorunu alarak, “İyi Düzeyde Sürdürülebilirlik” genel skoru elde etti.
İSFALT AŞ’a gelecek olursak, 2023 yılı sonunda satışlarımız 10,3 milyar TL’ye ulaştı. İBB 2050 Karbon nötr hedefinin bir paydaşı olarak iklim değişikliği ile mücadele, şirketimizin öncelikli politikalarından biri. İSFALT’ın hissedarı olduğu Cebeci Maden Ocakları’nda güvenli ve sürdürülebilir madencilik amacıyla “Cebeci Taş Ocakları Yeniden Yapılandırma Projesi” hayata geçirilmiştir. Bu proje, İstanbul’un kentsel yapılaşma sektörü için önemli olan kireçtaşı ve kumtaşı rezervlerinin çevre dostu ve sürdürülebilir bir şekilde kullanılmasını hedeflemektedir.
METRO İSTANBUL AŞ’nin 31 Aralık 2023 tarihi itibarıyla 10,3 milyar TL aktif toplamı, 400 milyon TL ödenmiş sermayesi ve 7,1 milyar TL cirosu bulunmaktadır. 2023 yılında raylı ve halatlı sistem ağımızı genişleterek; yıl boyunca 1.015 aracımız ile toplam 2,1 milyon sefer gerçekleştirip 121 milyon kilometre yol kat ederek 831 milyon yolculuk gerçekleştirdik.
Diğer yandan şirketimiz, raylı sistemler sektöründe Türkiye’de ve dünyadaki şirketlere danışmanlık ve müşavirlik hizmeti vermektedir. Türkiye Kalite Derneği’nin (KalDer), Avrupa Kalite Yönetim Vakfı (EFQM) Mükemmellik Modeli doğrultusunda yaptığı yetkinlik değerlendirmesi sonucunda toplumsal cinsiyet eşitliği, çeşitlilik ve kapsayıcılık iyi uygulamaları ile Türkiye Mükemmellik Ödülü’nün sahibi ve dünyada 6 yıldız alan ilk ve tek raylı sistem işletmecisi oldu.
İSTANBUL ENERJİ AŞ’nin 2023 yılı cirosu 7,4 milyar TL’ye ulaştı. İstanbul Enerji bayilik lisansı kapsamında Türkiye genelinde yaptığı satış hacmi ile ilk 5 içerisinde, dağıtım firmaları ile karşılaştırıldığında ise Türkiye’nin ilk 15 şirketi arasında yer aldı. Şirketimiz, 37 MW gücündeki biyokütle enerji santrali ile 2023 yılında 256.940 MW elektrik üretimi gerçekleştirdi. Ayrıca güneş enerjisi üretim lisansı alınarak tesise hibrit santral özelliği kazandırıldı.
İSPER AŞ’in 2023 yılı cirosu 11,7 milyar TL olarak gerçekleşti. Bölgesel İstihdam Ofisi ile hizmet verilen ilçe ve şube sayısı bugün itibarıyla 29’a, iş sahibi olan kişi sayısı 200 bine ulaştı.
İSTGÜVEN AŞ’in 2023 yılı cirosu 4,9 milyar TL’ye ulaştı. Güvenlik görevlilerinin müdahale ettiği olaylarda adli olarak kullanılabilecek görüntülerin kayıt altına alınması amacıyla güvenlik personelleri tarafından yaka kameraları kullanılmaya başlandı.
İSTON AŞ’nin 2023 yılı cirosu 4,2 milyar TL olarak gerçekleşti. Şirketimiz İstanbul’a hizmet sürecinde İBB’ye kent mobilyaları ve İSKİ’ye ise alt yapı işlerinde kullanılması adına boru sağlayarak alt yapı ve üst yapı ihtiyaçlarını karşılamaktadır. 2023 yılında Afrika’dan Balkanlara, Amerika Kıtası’ndan Orta Doğu’ya toplamda 10 ülkeye kent mobilyaları ihraç ederek her yıl ihracat rakamlarını artırmaktadır. 2024 Yılı ihracat hedefimiz 3 Milyon USD. Uluslararası Beton Sürdürülebilirlik Konseyi tarafından verilen en üst seviye olan Platinyum CSC Belgesini Türkiye’de almaya hak kazanan ilk şirket olan İSTON, belgesini yeniledi.
İstanbul Ağaç ve Peyzaj AŞ’nin, 2023 yılı cirosu 5,2160 milyar TL olarak gerçekleşti. İstanbul’un yaklaşık 80 milyon metrekare yeşil alanındaki bakım işlerini yapmamızın yanı sıra şehrimizin dört bir yanına yaklaşık 54 bin ağaç dikip, yeşil alanlarımızı 42 milyon mevsimlik çiçek ve yer örtücü bitki, 8 milyon soğanlı bitki, ayrıca bir milyon 500 binden fazla gül ve çalı ile donattık. 11 bahçe marketimizde yarım milyondan fazla müşteriye ulaştık. 300 binin üzerinde satış gerçekleştirilirken, www.bahcemarket.com online satış sitemizle de İstanbul halkına hizmet veriyoruz.
Halk Ekmek AŞ’nin, 2023 yılı cirosu 4,4 milyar TL olarak gerçekleşti. 2023 yılında büfe sayısı 703’e çıkarılarak toplam 352 milyon adet normal ekmek ve kepekli ekmek satıldı. Halkımıza en makul fiyatlı ekmeği sunmak ve piyasadaki ekmek fiyatlarının da makul seviyelerde kalması açısından buğday fiyatına gelen zammı, ekmek fiyatlarına yansıtmadık. Dolayısıyla şirketin satış gelirleri ve karlılığı sınırlı kalmıştır. 2023 yılında Ahmet İsvan fabrikasının kapasitesi artırılmış ve daha fazla ekmek üretilmiştir.
