Pera Müzesi, 20. yılını iki özel sergiyle sanatseverlerle kutluyor. 16 Eylül 2025 – 18 Ocak 2026 tarihleri arasında ziyarete açık olacak sergiler, farklı coğrafyalardan ve disiplinlerden sanatçıların üretimlerini bir araya getiriyor.
İsveçli sanatçı Åsa Jungnelius’un Türkiye’deki ilk kişisel sergisi olan Toprak, Ateş, Su ve Havayla Yazılmış Bir Dize, camı doğa, tarih ve toplumsal bellekle ilişkilendiren sanatçının pratiğini Elif Kamışlı küratörlüğünde sunuyor. Dört elementi başlığına taşıyan sergi, doğanın gücüne vurgu yaparken her şeyin birbirine bağlı olduğu bir evren fikrini izleyiciye açıyor.
Åsa Jungnelius – Toprak, Ateş, Su ve Havayla Yazılmış Bir Dize
Jungnelius, Pera Müzesi’ne yabancı bir isim değil. Sanatçının işleri 2014 yılında düzenlenen Aurora: Kuzey Ülkelerinden Çağdaş Cam Sanatı sergisinde İstanbul’daki izleyicilerle buluşmuştu. Jungnelius, bu kez Pera Müzesi’nde Türkiye’deki ilk kişisel sergisiyle yer alıyor ve süreç bazlı üretimin yanı sıra iş birliklerine dayalı kapsamlı bir kurguyla sanatseverlerin karşısına çıkıyor. Sergi, üfleme cam ve mermer heykeller aracılığıyla sanatçının yolculuğunu tarihin izinde, malzemenin öyküsünde ve yapma eyleminin duyularla ilişkisinde bulmamıza alan açan bir manzaralar bütünü sunuyor.
Malzemeler arasında köprüler
Sergilenen cam ve mermer heykeller, tarihi cam nesneler, arkeolojik buluntular ve göçebe geleneklerin el dokuması ipleriyle oluşan diyalog sayesinde farklı dönem ve kültürler arasında bağlar kuruyor. Sergi kurgusundaki ana ögelerden yapı iskelesi, ören yerlerinde bir dönemin görkemli binalarını destekleyerek geçmişin bugüne taşınmasını mümkün kılarken, bilinmeyen bir gelecek inşasının unsuru olarak da gündelik hayatta karşımıza çıkıyor.
Fotoğrafın tanıklığı
İsveçli fotoğrafçı Peo Olsson, sanatçının üretim süreçlerine ve arazi çalışmalarına eşlik eden fotoğraf serileriyle serginin araştırma damarını görünür kılıyor. Bu eşlik, doğal camın oluşumundan fırının içindeki dönüşüme kadar malzemenin coğrafi ve kültürel izlerini belgeliyor; sergideki heykelsi formlarla görsel bir diyalog kuruyor.
Şişecam’ın eser üretim, Orrefors Kosta Boda’nın nakliye sponsorluğu, İsveç Konsolosluğu ve Araştırma Enstitüsü’nün katkılarıyla gerçekleşen Åsa Jungnelius: Toprak, Ateş, Su ve Havayla Yazılmış Bir Dize, 16 Eylül 2025 – 18 Ocak 2026 arasında Pera Müzesi’nde görülebilir.
Aynı dönemde, British Council Koleksiyonu’ndan seçilen 29 sanatçının yapıtları Ulya Soley küratörlüğünde Ortak Duygular: British Council Koleksiyonu’ndan Yapıtlar sergisinde buluşuyor. 1930’lardan bu yana oluşturulan ve uluslararası çağdaş sanatın önemli koleksiyonlarından biri olan seçki, ortak duyguların paylaşıldığı bir alan oluşturarak güncel bir bakışla sunuluyor.
Sergi, feminist kuramcı Sara Ahmed’in duyguların “yapışkan” olduğu ve insanlar ile nesneler arasında dolaşarak sosyal ilişkileri şekillendirdiği fikrinden hareketle şekilleniyor. Bu yaklaşım doğrultusunda Batı düşünce tarihinde rasyonelliğin karşısında ikincil konumda görülen duygulara yeniden bakarak, bugünün politik ikliminde ortak duygulara odaklanmak yeni bir rota oluşturabilir mi sorusunu gündeme getiriyor.
British Council Koleksiyonu: Duvarları olmayan müze
1930’lardan bu yana şekillenen ve Birleşik Krallık’tan 20. ve 21. yüzyıl sanatına odaklanan British Council Koleksiyonu, bugün yaklaşık 9 bin yapıttan oluşuyor. Kalıcı bir serginin parçası olmak yerine dünyayı dolaşarak farklı bağlamlarda yeniden kurgulanan bu değerli koleksiyon, “duvarları olmayan müze” olarak anılıyor. Pera Müzesi’nin 20. yılında bu koleksiyondan yapılan seçki; toplumsal bellek, kimlik, aidiyet ve geleceğe dair güçlü bir düşünsel alan açarken, British Council Koleksiyonu’nun Türkiye’de en kapsamlı hâliyle yer aldığı sergi olma niteliği taşıyor
Sergide eserleri yer alan sanatçılar; Larry Achiampong, Laura Aldridge, Ed Atkins, Sonia Boyce, Jake & Dinos Chapman, Eileen Cooper, Tony Cragg, Tracey Emin, Jane England, Cerith Wyn Evans, Graham Fagen, Lucian Freud, Anya Gallaccio, Gilbert & George, Richard Hamilton, Lubaina Himid, Damien Hirst, David Hockney, Michael Landy, Delaine Le Bas, Sarah Lucas, Kate Malone, Chris Ofili, Marc Quinn, Raqib Shaw, Wolfgang Tillmans, Suzanne Treister, Bedwyr Williams ve Madame Yevonde.
Ortak Duygular: British Council Koleksiyonu’ndan Yapıtlar sergisi, 16 Eylül 2025 – 18 Ocak 2026 arasında Pera Müzesi’nde görülebilir.
