İKSV tarafından 26 Eylül – 8 Kasım 2020 tarihleri arasında düzenlenecek 5. İstanbul Tasarım Bienali, ziyaretçilerini, empatinin tanımı üzerine yeniden düşünmeye davet edecek.
İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) tarafından düzenlenen 5. İstanbul Tasarım Bienali, 26 Eylül – 8 Kasım 2020 tarihleri arasında gerçekleştirilecek. Bienalin başlığı ise Empatiye Dönüş: birden fazlası için tasarım.
Tasarıma hislerle, tesirlerle ve ilişkilerle ilgilenen yeni bir rol atfetmek
Empatiye Dönüş: birden fazlası için tasarım, tasarımın birbirimizle ilişki kurmamızı sağlayan araçlara, platformlara ve arayüzlere sahip olduğu fikrinden yola çıkarak tasarımı “bağlantılı olma” hâline aracılık eden bir unsur olarak görmeyi deniyor. Empati sözcüğünün geçmişten günümüze seyrine bakarak tasarım için hislerle, tesirlerle ve ilişkilerle ilgilenen yeni bir rol hayal etmeyi hedefliyor.
Teknolojik hız ve çevre krizinin damgasını vurduğu bir dönemde 5. İstanbul Tasarım Bienali’nin ilgi alanında, özen göstermeyi öne çıkaran uygulamalar, bağlantı kurmaya dair ritüeller ve duygularımıza aracı olan nesneler yer alıyor. Yeni animizm ve yerel bakış açısına dair bir merak içeren bienal, şeyler, insanlar ve her ikisi arasındaki ilişkileri düşünürken güneyin ve doğunun esin kaynaklarından yararlanıyor. 2020 bienali, gün geçtikçe yekpareleşen küresel dünyada yerel bilgiye ve bölgesel uygulamalara öncelik veriyor; her yaştan ve alandan profesyonel ve amatör katılımcıya çağrı yapıyor.
Ritüelleri kucaklayan bir bienal
Empatiye Dönüş: birden fazlası için tasarım, yemek masasında bir araya gelmeyi ve paylaşmaya dair diğer gelenekleri coşkuyla kucaklıyor. Masalarla, tencerelerle ve sofra takımlarıyla olduğu kadar sanal gerçeklik gözlükleriyle, dijital para birimleriyle ve çevrimiçi sohbet odalarıyla da ilgilenen 5. İstanbul Tasarım Bienali, kataloglamaktan ve sınıflandırmaktan kaçınıyor, mitlere ve ritüellere kucak açıyor. Bienalin ortaya attığı temel sorulardan bazıları, tasarımın hangi ortak hisleri öne çıkardığına ve bir bakış açısından, bir boyuttan, bir bedenden fazlası için (ve onlardan yola çıkarak) nasıl tasarlayabileceğimize dair. Bienal, bu sorulara empati anlayışımızı tekrar canlandırarak değinmemizi öneriyor.
Mariana Pestana’nın küratörlüğünü üstleneceği 5. İstanbul Tasarım Bienali’nde Billie Muraben asistan küratör ve editör yardımcısı, Sumitra Upham da programlar küratörü olarak görev alacak. Bienalin sergi tasarımını İstanbul merkezli kolektif Future Anecdotes üstlenirken, grafik tasarım Porto merkezli Studio Maria João Macedo imzasını taşıyacak.
İki ayrı mekân: Mutfak ve Gözlemevi
5. İstanbul Tasarım Bienali, Mutfak ve Gözlemevi başlığı altında sergilerin yer alacağı iki ayrı mekâna yayılacak.
Mutfakta toplumsal, ekonomik ve kentsel dinamikler gözlemlenebilir. Mutfakta dil, hem tatmak hem de sohbet etmek için kullanılır. Mutfak masası, bedenlerin eylemlerini ofis masası ya da toplantı masasından farklı taşır. Bienalin Mutfak bölümünde de yiyecekler aracılığıyla insan-sonrası varlığımızın temas ve inşa ettiği çoğul evrenlere erişeceğiz. Yiyecekler, mikrobik yaşamdan zirai âdetlere dek evrenbilimin eşzamanlı ölçeklerine erişmemize olanak sağlayacak. Tıpkı bir laboratuvar gibi deneylerin yapılacağı Mutfak, hem profesyonellere hem de amatörlere açık bir mekân olacak.
Bu programda mutfak hem gerçek hem de mecazi anlamıyla kullanılacak. Yemek odası takımları, çatal bıçak setleri, oturma düzenleri, tencereler ve tavalarla birlikte yemeğin ortaklaşa hazırlığı ve tüketimi için gerekli diğer cisimlerden oluşan bir nesneler kütüphanesi sergilenecek ve kullanılacak. Böylelikle Mutfak, tabaklar, masa örtüleri, sandalyeler ve bardaklardan çorbalara, et suyuna ve turşuya kadar tasarım pratiklerinin farklı formlarını sunacak. Her türden misafir dönüşümlü olarak ev sahipliğini üstlenecek; alanın, menünün ve Mutfak’ta gerçekleşen konuşmaların yapısını değiştirecek. Program ilhamını, üzerine yemek konulan bir örtü ya da masa anlamına gelse de daha çok bir tür birliktelik hâlini çağrıştıran “sofra” sözcüğünün kültürel öneminden alıyor.
Mutfak programının açık çağrısına başvurmak isteyenler için son gün 28 Şubat
Bienalin mutfağı, deneyler, sohbetler, paylaşımlar ve faaliyetler için yeni bir alan olarak tasarlanıyor. Empatiye Dönüş: birden fazlası için tasarım başlığını taşıyan 5. İstanbul Tasarım Bienali boyunca faaliyet gösterecek Mutfak, bir vitrin, kafe, aşçılık okulu ve performans platformunu barındıran sosyal ve şenlikli bir mekân olacak. Mutfak’ta ziyaretçiler, yiyeceklerin topraktan damağa yolculuğunu takip edecek, yemek pişirmeyle ilgili ortak gelenekleri deneyimleyecek, yiyeceklerin alışverişinin, hazırlanışının ve tüketiminin günümüz kültürünü nasıl etkilediğini inceleyecek.
Mutfak programı hakkında ayrıntılı bilgi için tıklayın.
Mutfak, ziyaretçilerini tasarımı geniş anlamıyla düşünmeye ve deneyimlemeye; araç gereçlerini, tedariğini, maddeselliğini ve mekânsal koşullarını, beden ve sezgilerle ilişkisini ve insan davranışını etkileme potansiyelini göz önünde bulundurmaya davet ediyor. Bienal süresince Mutfak’ta, konukseverlik pratiklerini dönüştüren, ev sahibi ve konuk arasındaki ilişkiyi yeniden düşünmeye teşvik eden bir kamusal program gerçekleştirilecek.
Yemek yemek için hazırlanan ya da kurulan bir masa ya da sergi anlamına gelen, paylaşımcı ruhu yansıtan “sofra” kavramından ilham alan Mutfak programının açık çağrı ayrıntılarını öğrenmek ve başvuru yapmak için tıklayın.
Gözlemevi bölümü ise ana sergiye ev sahipliği yapmanın yanı sıra günümüz dünyasının empati pratiklerinin izleneceği, kaydedileceği ve icra edileceği bir platform oluşturacak. Mekân, birden fazla bakış açısı, birden fazla boyut ve birden fazla beden için, onlardan hareket ederek ve onlarla birlikte yapılan tasarımı yansıtan araçlar, cihazlar, enstalasyonlar ve başka objeler içerecek.
