Bugüne kadar bütünlüklü olarak ele alınmayan İnönü Savaşları’nı detaylı olarak inceleyen, içeriğiyle, hatıralarıyla, özel çizimleri, arşiv belgeleri ve görselleriyle oldukça kapsamlı bir şekilde hazırlanan “100. Yılında İnönü Savaşları”, Kültür AŞ Yayınları’ndan çıktı.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür AŞ yayınları tarafından yayımlanan “100. Yılında İnönü Savaşları” kitabı İstanbul Kitapçısı mağazaları, www.istanbulkitapcisi.com ve tüm kitapçılarda okurlarla buluştu.
“100. Yılında İnönü Savaşları”nda yazar Şaduman Halıcı önce düzenli ordu hazırlıkları, Gediz Taarruzu, Çerkes Ethem isyanı, TBMM’deki tartışmaların ve tarafların hazırlıklarının bir panoramasını sunuyor. Ardından gün gün çarpışmaları, taarruzları, geri çekilmeleri ele alıyor.
Mehmet Alkanalka ise tarafların askerî güçlerini, harekât planlarını, stratejilerini, taktiklerini; amaçlarını, niyetlerini değerlendiriyor. Yunanların gerek asker sayısı gerekse askerî teçhizat bakımından üstünlüğüne rağmen savaşın nasıl kazanıldığının ipuçlarını veriyor.
Dönemin hatıralarıyla zenginleştirildi
Bugüne kadar bütünlüklü olarak ele alınmayan İnönü Savaşları’na eğilen kitap, içeriğiyle, özel çizimleri, arşiv belgeleri ve görselleriyle Türkçe’de bir ilk çalışma…
Bu kitabı özgün kılan yanlarından biri de savaşı bizzat yönetmiş, savaşa tanık olmuş ya da savaşın tarafı olanların düşünce, duygu ve değerlendirmelerinin yer aldığı “Hatıralar” kısmı. Hatıralarına yer verilen bazı isimler: İsmet İnönü, Vecihi Hürkuş, İzettin Çalışlar, İsmail Hakkı Tekçe, Şerif Güralp, Viktor Dusmanis…
Selçuk Ören’in, “100. Yılında İnönü Savaşları” kitabı özel çizimleri ise kitabın bir diğer özelliği. Kitap boyunca anlatıma eşlik eden bu çizimler sizi bir savaş filmi, belgeseli izlercesine sarıyor, yüzyıl öncesinden âdeta bugüne taşıyor.
Bağımsızlığın ilk meşalesi İnönü Savaşları…
İnönü Savaşları başta İstanbul ve İzmir olmak üzere Anadolu’nun işgalden kurtuluşunun habercisi, bağımsızlığın ilk meşalesidir.
Mustafa Kemal Paşa’nın İkinci İnönü zaferinden sonra “Siz, orada yalnız düşmanı değil, milletin makûs talihini de yendiniz” dediği Birinci İnönü Savaşı sadece askerî değil siyasi başarıların da kapısını aralamıştır. Savaş sonrası toplanan Londra Konferansı’yla Millî Mücadele’nin haklılığını dünya kamuoyuna duyurmuş, Sovyet Rusya ile Moskova Antlaşması imzalanmıştır. İçeride ise Teşkilat-ı Esasiye Kanunu ve İstiklal Marşı kabul edilmiştir.
“100. Yılında İnönü Savaşları” künye
Yazarlar: Şaduman Halıcı-Mehmet Alkanalka
Proje Direktörü: Cengiz Özkarabekir
Genel Yayın Yönetmeni: Ahmet Bozkurt
Editör: Bülent Ulus
Resimleyen: Selçuk Ören
Yayınevi: Kültür AŞ Yayınları
Sayfa sayısı: 400 sayfa
Arka kapak yazısı
Mustafa Kemal Paşa, “Derhal taburunu topla, Garp cephesi emrine gireceksin, hareket et!” dedi. Bizi cepheye götürecek trenin lokomotifi kömürsüzlükten çalışamıyor, istim tutamıyor. Ankara istasyonundaki söğüt ağaçlarını kestirdim ve lokomotifin kazanında yaktırarak taburu bir gece içinde cepheye naklettim. Eskişehir’e geldik ve derhal cepheye giderek savaşa tutuştuk. Savaşı kazandık. Bu, Garp Cephesi Kumandanlığı’nın zaferiydi. Düşman Kazancı Bayırı’ndan Bursa yönüne doğru ricat etti. Bundan sonra Ankara’ya döndük. Muhafız Taburu ilk defa savaşa girmiş ve savaşı kazanan birliklerden biri olmuştu.
İsmail Hakkı Tekçe
Kanlısırt’taki düşmanın atılmasıyla İkinci İnönü Meydan Muharebesi’nin Sağ Yan Grubu hareketi son buldu. Düşman, Sakarya’dan Nane Deresi’ne kadar olan sahada 26 Mart’tan 1 Nisan’a kadar geçen günlerdeki çetin ve kanlı muharebelerde binlerce kayıp vererek, yenilmiş ve geri çekilmişti. Batı Cephesi Kumandanı İsmet Paşa Hazretleri, kazandığı İkinci İnönü Muharebesi’nin zafer anını Metristepe’den gördü ve Büyük Gazi’ye meşhur telgrafını çekti. İsmet Paşa, düşmanın verdiği kayıp sayısında kuşkuluydu. Sıhhiye müfrezelerimiz o gün işe başladı. Sordurdum, bine yakın ceset gömdüklerini bildirdiler. Yedi gün içinde Yunanlıların gömdükleri de bu hesaba dâhil değildi. Yunanlılar İkinci İnönü Muharebesi meydanında binlerce ölü bırakmıştı.
İzzettin Çalışlar
Her muharebeden sonra, her büyük muharebeden sonra düşmanı takip etmek ve muharebenin neticesini takiple almak esastır. İkinci İnönü Muharebesi’nden sonra çekilen düşmanı takip ediyoruz ama biz bu takibi tesirli bir surette yapamıyoruz. Yarı kuvvetinde olduğumuz bir düşmanı yenmişiz. Düşman da henüz dermanlı iken çekilmiş. Biz tamire muhtaç bir haldeyiz. Yapabildiğimiz takip bir hudut dâhilinde oluyor. Asıl takip ne vakit yapılacak ve nasıl yapılacak, bütün bu tecrübelerden sonra, onun zamanını hazırlayınca nasıl takip yapacağımızı ileride göstereceğiz. Bizim takibe imkân gördüğümüz zaman yapabildiğimiz takibi, dünyada pek az ordu yapabilmiştir.
İsmet İnönü
