Sultan 2. Abdülhamid, Ay yüzeyinin fotoğrafını 1897’de Osmanlı arşivlerine kazandırmıştı
Kültür A.Ş. tarafından yayınlanan “Sultan 2. Abdülhamid Arşivi İstanbul Fotoğrafları”, “Sultan 2. Abdülhamid’in Aile Albümü”, “Sultan 2. Abdülhamid Arşivinden Dünya Liderleri” ve “Sultan 2. Abdülhamid Arşivinden Dünya” isimli kitapları hazırlayan Hakan Yılmaz, Kültür A.Ş. CNR Kitap Fuarı etkinlikleri kapsamında Sultan 2. Abdülhamid Yıldız Arşivi fotoğraflarının slayt gösterimini yaparak ilginç bilgiler verdi.
Hakan Yılmaz, canilerin başparmaklarının ucunun, işaret parmaklarının boğumunu geçtiğine dair bir bilgiye sahip olan Sultan 2. Abdülhamid’in, çok sayıda mahkûmun fotoğraflarını çektirdiğini belirterek, “Padişahın çektirdiği mahkûm fotoğrafları, koleksiyonda ciddi bir yekûn tutmaktadır” dedi. Yılmaz, Sultan 2. Abdülhamid’in Ay yüzeyinin bir fotoğrafını 1897’de Amerika’dan getirterek Osmanlı arşivine kazandırdığını, bununla da yetinmeyip Ay’ın yüzeyini rasathaneye çizdirdiğini kaydetti.
Hakan Yılmaz, bu konuda şu bilgileri aktardı:
Canilerin başparmaklarının özelliği
“Kişilerin dış özelliklerinden çeşitli manâlar çıkartılması olarak tanımlanabilecek fizyonomi, Abdülhamid arşivi fotoğraflarında sık rastlanılan bir özellik olarak dikkat çeker. Özel Doktoru Hüseyin Atıf Bey’in hatıratında fotoğrafla alâkalı ilginç bir tespiti vardır: ‘Bir İngilizce kitabın tercümesini okumuş idim. Çünkü vakâ-yı cinâiyeye (cinayet vakalarına) merakım vardır. Tercüme ettirdim. O kitapta canilerin ekserisinin başparmağının ucu, şehadet parmağının ortadaki boğumunu geçiyor, uzun oluyor. O zaman emrettim. Hapishanede ne kadar kanlı katil varsa hepsinin fotoğraflarını aldırdım. Filhakika başparmak hemen hepsinde uzun idi. Avrupa’da bundan bi’l-istifade canilerin resimlerinden bi’t-tatbik erbâb-i cerâimi (suçluları) yakalıyorlar.’ gibi hikâyelerde bulundu.
Padişahın çektirdiği mahkûm fotoğrafları, koleksiyonda ciddi bir yekûn tutmaktadır. Özellikle idam ve kürek mahkûmlarının da ellerin önde olduğu bu fotoğraflara tarafımızdan yapılan incelemede çoğu nüshada padişahın haklılığı görülmektedir. Ellerin başparmağı işaret parmağını geçecek kadar uzundur. Mahkûmların poz verirkenki yüz ifadeleri ve genel görünüşleri de suça meyilli olmaları noktasında mühim fikirler vermektedir.
Bir diğer dikkat çekici kare Ay fotoğrafıdır. Bu kare, Osmanlı arşivlerine göre 1897 tarihinde Amerika’dan talep edilmiştir. Ancak daha da ilginci Sultan Abdülhamid, bu kare ile yetinmemiş, Ay’ın yüzeyini rasathaneye çizdirmiştir. Fotoğrafın altında Ay’ın yüzeyi ile ilgili ayrıntılar yer almıştır.”
Sultan 2. Abdülhamid Yıldız Arşivi Fotoğraflarından seçilen bazı fotoğraflar, 1-9 Mart tarihlerini kapsayan CNR Kitap Fuarı boyunca sergilendi.
